Pas op voor de Japanse duizendknoop

Ach ja, het is duidelijk komkommertijd: de verhalen over de vermaledijde Japanse duizendknoop duiken net als vorige zomer weer op in de media. Toch zit er wel wat in, want de op zich mooie plant is een monsterlijke woekeraar die niet alleen andere planten verdringt, maar ook schade toebrengt aan gebouwen, wegen, bruggen en spoorlijnen. Wat is dit voor plant en wat kun je doen als die in jouw tuin verschijnt?

Invasieve exoot

De Japanse duizendknoop (Fallopia japonica of Polygonum cuspidatum) komt oorspronkelijk uit Japan, maar doet het ook in andere streken erg goed. Het is een van de meest invasieve plantensoorten ter wereld. Tegenwoordig woekert hij onder andere tierig in stadsparken, langs spoorwegen en bijvoorbeeld in natuurgebied De Hoge Venen in België. De plant is best mooi om te zien, met groot frisgroen blad en pluimen met kleine witte bloemen. Maar…

De (nare) eigenschappen van de Japanse duizendknoop

• De vaste, struikachtige plant vormt stevige wortelstokken en wortelt diep. Hij groeit enorm snel, zowel in voedselrijke als arme en in droge als vochtige grond, en kan meer dan twee meter hoog worden. Hij heeft een voorkeur voor een zonnige plek, maar schaduw verdraagt hij ook.
• In de winter sterft hij bovengronds af.
• In maart en april schieten de stengels relatief snel uit de grond, tussen de verdorde stengels van het jaar ervoor, en ontwikkelen zich de lichtgroene bladeren. De jonge, groene stengels zijn vrij buigzaam. Later worden ze dikker en verschijnen er rode spikkeltjes op. De stengels zijn hol, net als bij bamboe.
• Hij bloeit in augustus en september met crèmekleurige of wit-roze bloempjes, dus nu kun je hem zeker makkelijk herkennen als hij zich in je tuin heeft genesteld.
• Hij verdringt andere planten en struiken en kan door scheuren in de fundering huizen binnendringen en zelfs door asfalt heen breken.

Bestrijdingstips

De Japanse duizendknoop is door zijn enorme en diepe wortelgestel (tot 3 meter diep!) niet eenvoudig uit te graven. Als je hem weet uit te spitten, gooi hem dan niet in de GFT-kliko of op de composthoop, maar bij het huisafval dat op de vuilstort wordt verbrand. Diverse gemeenten proberen verschillende methoden om van de Japanse duizendknoop af te komen. Onder andere door ze een paar keer per jaar af te maaien, zeker in de bloeiperiode, en al het plantenmateriaal af te voeren. Elk stukje wortel, zelfs eentje van maar 1 centimeter, kan namelijk opnieuw uitlopen. Staatsbosbeheer experimenteert met hogedrukspuiten gevuld met kokend water. In sommige plaatsen worden de planten in het voorjaar afgedekt met donker plastic zeil, zodat ze geen zonlicht krijgen. Er worden zelfs schapen en varkens ingezet om de duizendknoop op te eten. De plant is namelijk ook eetbaar en smaakt een beetje als rabarber. Je kunt hem dus ook nog altijd letterlijk in de pan hakken.

Het goede nieuws

Sinds 2016 mag het groene monster niet meer worden verkocht. Je zult hem dus ook niet aantreffen in ons tuincentrum in Witmarsum!